Η ιστορική Μονή Προφήτη Ηλία στην Παλιά Αυλή του Παγγαίου

Η  Παλιά Αυλή βρίσκεται στους πρόποδες του όρους Παγγαίου , το χωριό λόγω κατολίσθησης εγκαταλείφθηκε τη δεκαετία του 1950 και οι κάτοικοι του εγκαταστάθηκαν νοτιότερα  λίγα χιλιόμετρα πιο κάτω στη  περιοχή Γέφυρα η οποία μετονομάστηκε σε Αυλή. Το χωριό πήρε το όνομα του από το ιερό του Θράκα ήρωα Ιππέα Αυλωνείτη, ενός τοπικού ήρωα που φύλαγε το πέρασμα ανάμεσα στο Παγγαίο και το όρος Σύμβολο. Το πιο σημαντικό αξιοθέατο εδώ στο χωριό είναι η ανακαινισμένη εκκλησία του Προφήτη Ηλία, κτισμένη στα 1872. Πρόκειται για μια τρίκλιτη βασιλική με ορθογώνιο σχήμα και νάρθηκα στη δυτική και νότια πλευρά της. Οι κολώνες  και η στέγη του ναού είναι κατασκευασμένες από κορμούς δέντρων του Παγγαίου και το τέμπλο του αποτελεί δείγμα λαϊκής γλυπτικής και ζωγραφικής . Στο προαύλιο του ναού και πίσω από το ιερό, βρίσκεται ο τάφος του παπα-Γιαννάκη Παπαϊωάννου, εφημέριου στην ενορία και μακεδονομάχου. Τα τελευταία χρόνια καθώς έχει κτισθεί και αρχονταρίκι, στη γιορτή του Προφήτη Ηλία στις 20 Ιουλίου συγκεντρώνεται πλήθος κόσμου στη Θεία Λειτουργία ενώ στη συνέχεια προσφέρεται και κουρμπάνι. Φαίνεται πάντως πως η περιοχή ήταν κατά τα βυζαντινά χρόνια μοναστική, όπως μαρτυρούν και τα τοπωνύμια: «Ο παππούλης», «τα κελιά», «η Αγία Μαρίνα», αλλά και τα ερείπια της μονής της Αγίας Βαρβάρας βορειοδυτικά της Αυλής.

 

 

Δράμα: Το Σαντιρβάν τζαμί αποκαταστάθηκε απο την Raycap και μετατράπηκε σε χώρο τέχνης

Το κτίσμα βρίσκεται στο κέντρο της Δράμας , είναι ένα παλίμψηστο της πρόσφατης ιστορίας της . Στη πρώτη του υπόσταση ήταν οθωμανικό τέμενος με τον μιναρέ να χρονολογείται στο δεύτερο μισό του 15ου αιώνα . Σύμφωνα με την κτητορική επιγραφή της εισόδου ανακαινίστηκε το 1806 από τον Μεχμέτ  Χαλίλ Αγά πάτερα του Μαχμούτ Πασά (του γνωστού Δράμαλη) και παρέμεινε ως τέμενος μέχρι το 1922 αναφερόμενο ως  Σαντιρβάν Τζαμί . Μετά την Μικρασιατική καταστροφή από το 1922  μέχρι το 1927 φιλοξένησε οικογένειες προσφύγων καθώς η Δράμα δέχθηκε αναλογικά το μεγαλύτερο ποσοστό προσφύγων  σε ολόκληρη την Ελλάδα . Από το 1927 έως το 1981 το κτίσμα εμφανώς αλλοιωμένο αποτέλεσε τον χώρο έκδοσης της ιστορικής τοπικής εφημερίδας «Θάρρος»,  της σημαντικότερης και μακροβιότερης εφημερίδας στην Ανατολική  Μακεδονία .Το 1983 κηρύχθηκε διατηρητέο μνημείο και με την κατάπτωση της στέγης , στη πορεία, καταστράφηκε. Το 2012 αγοράστηκε από την Raycap του Δραμινού Κώστα Αποστολίδη η οποία αποκατέστησε το μνημείο ως χώρο πολιτισμού , κατεδάφισε δυο όμορες πολυκατοικίες , από τις οποίες η μεσοτοιχία της μίας είχε χτιστεί πάνω στα παράθυρα του μνημείου και ψηφιοποίησε το αρχείο της εφημερίδας «Θάρρος» με ελεύθερη πρόσβαση για όλους στον ιστότοπο του αρχείου . Οι επισκέψεις σχολικών και άλλων ομάδων καθώς και μεμονωμένων ατόμων γίνονται δωρεάν.  Η Raycap δεν σταμάτησε μόνο στην αποκατάσταση του μνημείου , προχώρησε σε μία στρατηγική συνεργασία με το Μουσείο Μπενάκη για να διοργανώνονται περιοδικές εκθέσεις στο Σαντιρβάν Τζαμί. Αυτήν την εποχή υπάρχει μια σπάνια έκθεση για την αυτοκρατορική Κίνα , η οποία θα διαρκέσει έως τις 31 Μαρτίου του 2024 .Πρόκειται για ένα μοναδικό ταξίδι στην «Αυτοκρατορική Κίνα - Imperial China» όπως είναι ο τίτλος της έκθεσης, που περιλαμβάνει μοναδικά αντικείμενα τέχνης μέσα από τα οποία παρουσιάζεται ο πολιτισμός της αχανούς ασιατική χώρας. Στη έκθεση αυτή επιχειρείται να δοθεί στον επισκέπτη μια ιδέα για τις βασικές αρχές, τις ιδεολογίες, τις θρησκείες και τους τρόπους σκέψης της παραδοσιακής Κίνας.

Tips : Το «Σαντιρβάν Τζαμί»  βρίσκεται στην οδό Αγαμέμνονος 4 στη Δράμα , Τηλ: 697 096 6585 . Οι εργασίες αποκατάστασης του και συντήρησης του ζωγραφικού διάκοσμου διήρκεσαν τρία ολόκληρα χρόνια, από το 2015 έως το 2018.

 

 

Η Ροτόντα (ή ναός του Αγίου Γεωργίου) ένα από τα σπουδαιότερα μνημεία της πόλης

Κατ΄ αρχάς : Η Ροτόντα  στο ιστορικό κέντρο της Θεσσαλονίκης αποτελεί ένα από τα σπουδαιότερα ρωμαϊκά μνημεία στην Ελλάδα. Από το 1988 ανήκει στα μνημεία Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς της UNESCO. Τον Δεκέμβριο του 2015 η Ροτόντα μετά από πολλές δεκαετίες εργασιών  αποκατάστασης άνοιξε τις πύλες της στο κοινό και ξαναβρήκε τη θέση της στην πολιτιστική κληρονομιά της πόλης . Το αρχαιότερο μνημείο της συμπρωτεύουσας  με το χαρακτηριστικό κυκλικό σχήμα (σε αυτό οφείλει και την ονομασία του) χτίστηκε στα χρόνια του Καίσαρα Γαλερίου γύρω στα 306 μ. Χ.  ως ναός του Δία ή του Κάβειρου. Θεών που είχαν ως προστάτες τους οι τετράρχες (Διοκλητιανός, Γαλέριος, Μαξιμιανός, Κωνσταντίνος Χλωρός). Η Ροτόντα είναι ένα πολυπολιτισμικό μνημείο που στο διάβα των αιώνων πέρασε από πολλές χρήσεις , μετατράπηκε σε χριστιανικό ναό στα τέλη του 4ου αιώνα και μετά την κατάληψη της πόλης από τους Τούρκους το 1591 σε τζαμί (έφερε την ονομασία Χορτατζή Σουλεϊμάν Εφέντη τζαμί). Ξανάγινε εκκλησία, στέγη αρχαιολογικών γλυπτών, χώρος  θρησκευτικών και καλλιτεχνικών εκδηλώσεων , ώσπου ο μεγάλος σεισμός του 1978 τού προκάλεσε σημαντικές ζημιές και προβλήματα στατικότητας και έκλεισε για αρκετές δεκαετίες. Η ονομασία Άγιος Γεώργιος που δόθηκε στη Ροτόντα προέρχεται από το ναΐδριο του Αγίου Γεωργίου, που βρίσκεται σε μικρή απόσταση στα δυτικά, όπου μεταφέρθηκαν τα σκεύη του ναού κατά τη μετατροπή του ναού σε τζαμί.

Η αρχιτεκτονική του μνημείου : Αρχιτεκτονικά η Ροτόντα ανήκει στα περίκεντρα οικοδομήματα και είναι όμοιο με το Πάνθεον της Ρώμης. Έχει διάμετρο 24,50 μέτρα και ύψος περίπου  29,80 μέτρα, ενώ τα τοιχώματά του έχουν πάχος 6,30 μέτρα. Το κτίσμα αποτελείται από οχτώ ορθογώνιες κόγχες που καλύπτονται με ημικυλινδρικές καμάρες, από τις οποίες η νότια, που είναι στραμμένη προς την αψίδα του Γαλερίου και τα ανάκτορα, αποτελούσε την κύρια είσοδο. Να σημειώσουμε πως τα  ψηφιδωτά της Ροτόντας αποτελούν τον σημαντικότερο διάκοσμο που διατηρείται από την πρώιμη βυζαντινή περίοδο.

Tips : Σήμερα η Ροτόντα μετά την πολύχρονη αποκατάσταση της λειτουργεί ως Μουσείο , βρίσκεται στην Πλατεία Αγίου Γεωργίου 5, στη Θεσσαλονίκη. Τηλ: +30 2310 204868, +30 2310 209545, +30 2310 209603 , λειτουργεί καθημερινά : 8:00-20:00 ενώ την Τρίτη είναι κλειστά, τα εισιτήρια κοστίζουν  €6 και το μειωμένο €3 .