Welcome to my blog

Τετάρτη 13 Μαρτίου 2024

Η Μεγάλη Λέσχη της Καβάλας ( * του Κωνσταντίνου Π. Παπακοσμά )

Η “Μεγάλη Λέσχη”  (στην οδό Κύπρου 12, στην Καβάλα) χτίστηκε το 1909 από το σωματείο της  Φιλόπτωχου Αδελφότητας Κυριών Καβάλας (Φ.Α.Κ.Κ.), για να στεγάσει τη Λέσχη της Ελληνικής Κοινότητας Καβάλας. Εγκαινιάστηκε στις 22 Μαΐου 1910. Πίσω της είναι το κτίριο του “Παρθεναγωγείου” – σημερινό 10ο Δημοτικό Σχολείο Καβάλας και χτίστηκε έτσι ώστε στο ύψος να μην καλύπτει τη θέα του Παρθεναγωγείου από το Νότο. Η 22α  Μαΐου του 1910 ήταν μια μεγάλη ημέρα για την Καβάλα, το νεόδμητο εντυπωσιακό κτίριο της Φιλόπτωχου Αδελφότητας Κυριών , η “Μεγάλη Λέσχη”, άνοιγε τις πύλες της .. δίπλα στο Μέγαρο Τόκου και δίπλα στην εντυπωσιακή κατοικία του Καπνέμπορου Χέρτζοκ, ατενίζοντας το γαλάζιο του Αιγαίου. Την ίδια μέρα , παρά το άσχημο κλίμα της εποχής λόγω των εντάσεων του Ελληνικού Βασιλείου με την Οθωμανική Αυτοκρατορία , πραγματοποιείται και ο μεγάλος ευεργετικός χορός της Φιλοπτώχου. Τα έσοδα προορίζονταν  για την λειτουργία του Νοσοκομείου “Ευαγγελισμός”. Έχουν περάσει 112 χρόνια από τότε και το εντυπωσιακό κτίριο άνοιξε ξανά τις  πύλες του για τους πολίτες της Καβάλας και όχι μόνο. 

Από αρχιτεκτονικής απόψεως η Μεγάλη Λέσχη αποτελεί ένα από τα εξαίρετα δείγματα αυστριακού μπαρόκ στην Ευρώπη και μοναδικό στην Ελλάδα. Έχει χρώματα σε μελί και αυτοκρατορικό κόκκινο που σύμφωνα με την άποψη των ειδικών παραπέμπει σε αντίγραφο μέρους του Μεγάρου Μουσικής της Βιέννης. Στη νεοκλασική μορφή του κτιρίου παρατηρούνται αρκετά στοιχεία της αρχαιοελληνικής παράδοσης (ψευδοκίονες, κιονόκρανα, διαζώματα κ.ά.). Το ισόγειο στέγαζε κάποια χρόνια την Τράπεζα Αθηνών. Το 1919 η Ιονική Τράπεζα το ανακαινίζει και εγκαθίσταται εκεί. Από το 1944 ως το 1956 χρησιμοποιείται και ως Στρατιωτική Λέσχη. Στη συνέχεια, λειτουργεί ως Λέσχη Συγκέντρωσης Πολιτών και φιλοξενεί τις μεγάλες εκδηλώσεις της πόλης. Στην μεγάλη αίθουσα γινόντουσαν οι σημαντικότερες μουσικές παραστάσεις της πόλης , ρεσιτάλ πιάνου, προσκλήσεις για τσάι και ποικίλες φιλανθρωπικές εκδηλώσεις . Από το 1983 μέχρι το 2003 το κτίριο φιλοξένησε τη Δημοτική Βιβλιοθήκη Καβάλας. Πριν δέκα χρόνια ξεκίνησε μια νέα πορεία για τον χώρο αυτό, με πρωτεργάτη τον Δήμο Καβάλας αλλά και το διαρκές ενδιαφέρον της Φιλόπτωχου Αδελφότητας Κυριών , που είναι ο ιδιοκτήτης του κτιρίου. Συντάχθηκαν μελέτες και υπεβλήθησαν στην Περιφέρεια  ώστε να ενταχθεί το έργο ανάπλασης στο χρηματοδοτικό εργαλείο του ΕΣΠΑ. Επιβράβευση του κόπου και της δουλειάς των μελετητών της τεχνικής υπηρεσίας του Δήμου Καβάλας, των εργολάβων και των εξειδικευμένων συνεργείων κατασκευής  η ένταξη του έργου σε χρηματοδοτικό πρόγραμμα αλλά και η υλοποίηση όλων αυτών . Είναι γνωστό ότι η Μεγάλη Λέσχη έχει παραχωρηθεί από τη Φιλόπτωχο Αδελφότητα στο Δήμο Καβάλας  για 25 έτη. Η υλοποίηση του έργου  προσέφερε στην τοπική κοινωνία ένα κτήριο κόσμημα , για πολλαπλές χρήσεις με έμφαση ουσιαστικά στον Πολιτισμό.

 

* Ο Κωνσταντίνος Π. Παπακοσμάς καταγράφει τη νεότερη ιστορία της πόλης.Διετέλεσε Δημοτικός Σύμβουλος και Αντιπεριφερειάρχης Πολιτισμού.

       Photos : Stathis Harpas

 

 















Πέμπτη 29 Φεβρουαρίου 2024

Η ιστορική Μονή Προφήτη Ηλία στην Παλιά Αυλή του Παγγαίου

Η  Παλιά Αυλή βρίσκεται στους πρόποδες του όρους Παγγαίου , το χωριό λόγω κατολίσθησης εγκαταλείφθηκε τη δεκαετία του 1950 και οι κάτοικοι του εγκαταστάθηκαν νοτιότερα  λίγα χιλιόμετρα πιο κάτω στη  περιοχή Γέφυρα η οποία μετονομάστηκε σε Αυλή. Το χωριό πήρε το όνομα του από το ιερό του Θράκα ήρωα Ιππέα Αυλωνείτη, ενός τοπικού ήρωα που φύλαγε το πέρασμα ανάμεσα στο Παγγαίο και το όρος Σύμβολο. Το πιο σημαντικό αξιοθέατο εδώ στο χωριό είναι η ανακαινισμένη εκκλησία του Προφήτη Ηλία, κτισμένη στα 1872. Πρόκειται για μια τρίκλιτη βασιλική με ορθογώνιο σχήμα και νάρθηκα στη δυτική και νότια πλευρά της. Οι κολώνες  και η στέγη του ναού είναι κατασκευασμένες από κορμούς δέντρων του Παγγαίου και το τέμπλο του αποτελεί δείγμα λαϊκής γλυπτικής και ζωγραφικής . Στο προαύλιο του ναού και πίσω από το ιερό, βρίσκεται ο τάφος του παπα-Γιαννάκη Παπαϊωάννου, εφημέριου στην ενορία και μακεδονομάχου. Τα τελευταία χρόνια καθώς έχει κτισθεί και αρχονταρίκι, στη γιορτή του Προφήτη Ηλία στις 20 Ιουλίου συγκεντρώνεται πλήθος κόσμου στη Θεία Λειτουργία ενώ στη συνέχεια προσφέρεται και κουρμπάνι. Φαίνεται πάντως πως η περιοχή ήταν κατά τα βυζαντινά χρόνια μοναστική, όπως μαρτυρούν και τα τοπωνύμια: «Ο παππούλης», «τα κελιά», «η Αγία Μαρίνα», αλλά και τα ερείπια της μονής της Αγίας Βαρβάρας βορειοδυτικά της Αυλής.