Λεκανοπέδιο Νευροκοπίου : Το Οχυρό Λίσσε

Κατ’ αρχάς : Ένα από τα Οχυρά, το Οχυρό Λίσσε, κατασκευάστηκε μέσα στο λόφο που υψώνεται στη πεδιάδα του Νευροκοπίου, και βρίσκεται στα ανατολικά του χωριού Οχυρό. Την ονομασία Οχυρό την έλαβε το 1936 όταν άρχισαν τα οχυρωματικά έργα της λεγόμενης γραμμής Μεταξά. Το οχυρό που κατασκευάστηκε στον παρακείμενο του χωριού λόφο, ονομάστηκε Λίσσε από την παλιά ονομασία του χωριού και το χωριό, Οχυρό. Έγινε δηλαδή ανταλλαγή ονομάτων. Οι οχυρώσεις του αποτελούνται από τέσσερις ομάδες στοών (Χελώνες) σε όλη την έκταση του λόφου, με υπόγειες στοές που ξεπερνούν τα 950 μέτρα συνολικά. Δύο από τα συμπλέγματα στοών επικοινωνούν με υπόγειες διαβάσεις, ενώ τα άλλα δύο αποτελούν αυτόνομες αμυντικές εγκαταστάσεις. Το Οχυρό διέθετε πολυβολεία, εγκαταστάσεις για διαμονή και αποθήκευση, δεξαμενές νερού, ηλεκτρογεννήτριες, οπλισμό και θέσεις για στρατιωτικά οχήματα. Η δύναμη του Οχυρού Λίσσε αποτελούνταν από 12 αξιωματικούς και 457 οπλίτες. Λόγω της απαραίτητης μυστικότητας και της ανάγκης για καμουφλάζ, οι εγκαταστάσεις του Οχυρού είναι δυσδιάκριτες από την εξωτερική πλευρά και η πρόσβαση σε αρκετές από τις εισόδους του είναι δύσκολη. Επισκέψιμη είναι μόνο μια Χελώνη.

Η ιστορία :  Το 1935 και όταν άρχισε να διαφαίνεται έντονα ο κίνδυνος ενός νέου πολέμου συστάθηκε επιτροπή στις 2 Αυγούστου προκειμένου να υποβάλλει μελέτη οχυρωματικών έργων προκάλυψης σε αμυντικές επιχειρήσεις. Την υλοποίηση του μεγαλόπνοου αυτού σχεδίου ανέλαβε η Διοίκηση Φρουρίου Θεσσαλονίκης, που την εποχή εκείνη αποτελούσε μεγάλο σχηματισμό. Μετά από αρκετές συσκέψεις αποφασίσθηκε η κατασκευή του έργου, η οποία ξεκινούσε οχυρωτικά από την Ανατολική Μακεδονία (όρος Μπέλες) μέχρι την Κομοτηνή καλύπτοντας τμηματικά μία ζώνη μήκους περίπου 300 χλμ., χωρίς να περιλαμβάνονται σ΄ αυτήν οι επεκτάσεις αντιαρματικών ζωνών και άλλων συμπληρωματικών οχυρώσεων που έφθαναν μέχρι τον ποταμό Έβρο. Κύριος σκοπός της κατασκευής της οχυρωματικής αυτής γραμμής δεν ήταν απλά η συνεχής παθητική άμυνα, αλλά η απόκρουση μιας αιφνίδιας εχθρικής προσβολής με παράλληλη εξασφάλιση προκάλυψης τμημάτων στρατού εκστρατείας. Το έργο φαίνεται πως σχεδιάστηκε με προσωρινό αμυντικό και μόνο χαρακτήρα, προσφέροντας πολύτιμο χρόνο προπαρασκευής στις κύριες δυνάμεις εκστρατείας που θα αντιμετώπιζαν στη συνέχεια αποτελεσματικότερα τον εχθρό. Το 1936 τερματίστηκαν οι εργασίες της Επιτροπής ενώ δόθηκε εντολή για άμεση εκκίνηση των εργασιών κατασκευής για τα οχυρά Ρούπελ, Καρατάς, Μαλιάγκα, Περιθώρι, Λίσσε και Πυραμιδοειδές.

Μουσείο Πάρκο Λίσσε : Το εκθεσιακό πρόγραμμα έχει τέσσερα βασικά χαρακτηριστικά: Το ίδιο το οχυρό, τουλάχιστον στο επισκέψιμο τμήμα που λέγεται «Χελώνη». Υλικά αντικείμενα εποχής. Αναπαραγωγές και κατασκευές. Ψηφιακές εφαρμογές. Στην υποδοχή μπορείτε να κάνετε εγγραφή για το παιχνίδι «Follow the Fox», να παραλάβετε και να παραδώσετε το σάκο της συμμετοχής σας, να δώσετε το απαραίτητο test γνώσεων και να επισκεφθείτε το πωλητήριο του Μουσείου Πάρκου Λίσσε. Στον ίδιο χώρο υπάρχουν και τέσσερα εκθεσιακά σημεία.

 

     Πηγή : https://www.visit-drama.com 

             Photos : Stathis Harpas