Στη πλατεία του Μεχμέτ Αλή, που βρίσκεται στην παλιά πόλη της Καβάλας, πάνω στη χερσόνησο της Παναγίας, υπάρχει το κονάκι του Μεχμέτ Αλή και το άγαλμά του. Η πλατεία διαμορφώθηκε το 1931-1934, όταν έγιναν οι εργασίες στη διάνοιξη της οδού Ζαλόγγου, σημερινής Θεοδώρου Πουλίδου, προκειμένου να περαστεί το άγαλμα το οποίο δώρισαν οι Έλληνες της Αιγύπτου στην πόλη της Καβάλας. Το άγαλμα είναι έργο του διάσημου γλύπτη Κωνσταντίνου Δημητριάδη. Φιλοτεχνήθηκε στο Παρίσι κι απεικονίζει το στρατηλάτη και θεμελιωτή της αιγυπτιακής δυναστείας Μεχμέτ Αλή (γεννημένο στην Καβάλα το 1769 και θανόντα στην Αίγυπτο το 1849). Στο άγαλμα το οποίο βρίσκεται στην Καβάλα ο Μεχμέτ Αλή απεικονίζεται με το σπαθί στη θήκη αφού σύμφωνα με την παράδοση ο προαναφερθείς επιστρέφει για να ξεκουραστεί. Παρόμοιο άγαλμα υπάρχει και στην Αίγυπτο στο οποίο ο Μεχμέτ Αλή απεικονίζεται πάλι ως έφιππος αλλά κρατώντας το σπαθί ψηλά σε μορφή δόξας. Τα αποκαλυπτήρια του αγάλματος έγιναν στις 6 Δεκεμβρίου 1949, από τον πρίγκιπα Αμρ Ιμπραχίμ της Αιγύπτου. Στην πλατεία επίσης βρίσκεται το «κονάκι» του Μεχμέτ Αλή, το οποίο αποτελούσε το μεγαλύτερο σπίτι της Καβάλας την εποχή εκείνη και θεωρείται ένα από τα πιο χαρακτηριστικά σωζόμενα δείγματα Οθωμανικής αρχιτεκτονικής του 18ου αιώνα στην Ελλάδα. Στην οικία αυτή εφαρμόστηκε η αρχή της χωριστής διάταξης των χώρων ενδιαίτησης ανδρών και γυναικών (σελαμλίκ – ανδρώνας και χαρεμλίκ – γυναικωνίτης αντίστοιχα). Στη νότια ενότητα βρίσκεται το σελαμλίκ, το οποίο περιλαμβάνει τους χώρους της ημερήσιας διαμονής και εργασίας των ανδρών και τους χώρους υποδοχής των επισκεπτών τους. Στη βόρεια ενότητα βρίσκεται το χαρεμλίκ που περιέχει τους χώρους των γυναικών, με τις εξυπηρετήσεις του καθημερινού νοικοκυριού και συγχρόνως τους περισσότερο ιδιωτικούς χώρους όλης της οικογένειας. Στα ισόγεια των δυο ενοτήτων συγκεντρώνονταν όλες οι οικιακές δραστηριότητες του σπιτιού, χωρίς να υπάρχει μεταξύ τους καμιά εσωτερική επικοινωνία. Πιο αναλυτικά, ο κάτω όροφος περιλαμβάνει το στάβλο για τα μεγάλα ζώα, ένα κελάρι για τη φύλαξη των τροφίμων και την κουζίνα, την οποία δεν μπορείς κανείς να δει. Το μόνο που βλέπει ο επισκέπτης, είναι ένα ντουλάπι με ένα ξύλινο κουτί, που περιστρέφεται γύρω από έναν κατακόρυφο άξονα. Εκεί τοποθετούσαν οι γυναίκες τα πιάτα με το φαγητό, χωρίς να έρχονται σε οπτική επαφή με τους άντρες. Ο δεύτερος όροφος περιλαμβάνει το δωμάτιο του χαρεμιού όπου ξάπλωναν όλες οι παλλακίδες, τα ιδιαίτερα δωμάτια του πασά και το δωμάτιο της ευνοούμενής του παλλακίδας. Επίσης περιλαμβάνει το σοφά, με υπερυψωμένη εξέδρα στο νότιο άκρο του. Ο σοφάς ήταν ο χώρος που ενοποιούσε τις μονάδες των δωματίων, που δεν είχαν άλλη επικοινωνία μεταξύ τους και όπου μεταφερόταν τις περισσότερες ώρες της ημέρας τους καλοκαιρινούς μήνες η καθημερινή ζωή. Επίπλωση στο σπίτι δεν υπάρχει. Προφανώς μεταφέρθηκε στην Αίγυπτο με εντολή του Μεχμέτ Αλή. Τα δωμάτια στέκουν έρημα, με μόνο διακοσμητικό στοιχείο τις ξύλινες εντοιχισμένες ντουλάπες και τα τζάκια. Το κτίσμα θεωρούνταν παλιότερα ως το αρχικό σπίτι της οικογένειας του Μεχμέτ Αλή, αλλά σύμφωνα με νεότερες έρευνες, είναι κτίσμα του τελευταίου τετάρτου του 18ου αιώνα (χτίστηκε το 1720). Ο Μεχμέτ Αλή δεν γεννήθηκε αλλά μεγάλωσε σ’ αυτό το σπίτι από το 1787 και μετά. Το κονάκι έχει δυο ορόφους και είναι κατασκευασμένο για να εξυπηρετεί τις ανάγκες σεβαστού αριθμού κατοίκων, καλά προφυλαγμένο από τα αδιάκριτα βλέμματα με μαντρότοιχο και καφασωτά, με χαμάμ και δυνατότητα θέρμανσης. Βρίσκεται σε τέτοια θέση, ώστε να έχει πανοραμική θέα απ’ όλες τις πλευρές. Απ’ την είσοδό του ατενίζει το λιμάνι της Καβάλας και απ’ την άλλη πλευρά έναν πανέμορφο κόλπο. Έχει ένα μεγάλο κήπο στον οποίο φυλάσσεται μέχρι και σήμερα κομμάτι από τον τάφο της μητέρας του Μεχμέτ Αλή, που βρισκόταν παλαιότερα στη πλατεία Ελευθερίας. Παλαιότερα αναπαλαιώθηκε και συντηρήθηκε από την εταιρία Ιμαρέτ Α.Ε. και λειτουργούσε ως χώρος πολιτισμού και ψυχαγωγίας ενώ σήμερα ως μουσειακός χώρος.
Ώρες λειτουργίας
Τρίτη έως Σάββατο: 10:00 – 21:00
Κυριακή: 10:00 – 15:00
Τιμή εισιτηρίου:
Γενική είσοδος: 2,00 € | Εκπαιδευτικές εκδρομές: 1,00 €
ΑΜΕΑ: Είσοδος ελεύθερη | Μαθητές κάτω των 18: Είσοδος ελεύθερη
Διεύθυνση: Πλατεία Μεχμέτ Αλή, 65110, Παναγία, Καβάλα
Τηλέφωνο: 2510 620515
Email: info@mohamed-ali.org
Website: http://www.mohamed-ali.org/
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου