Στο γραφικό Εμπορειό το μεγαλύτερο χωριό της Σαντορίνης

Κατ’ αρχάς :  Το Εμπορειό είναι το μεγαλύτερο χωριό της Σαντορίνης με 1773 κατοίκους σύμφωνα με την απογραφή του 2001, βρίσκεται στο κέντρο του νησιού και απέχει 12 χιλιόμετρα από τα Φηρά. Το χωριό σύμφωνα με τους κάτοικους του ονομάστηκε Emporio (= εμπόριο) επειδή ήταν στο παρελθόν το κέντρο του εμπορίου στο νησί . Σήμερα το Εμπορειό δέχεται ένα μεγάλο μέρος τουριστών που έρχονται για να θαυμάσουν τα όμορφα σπίτια με τις γραφικές αυλές τους , το Ενετικό Καστέλι που είναι ένας λαβύρινθος από στενά σοκάκια, θόλους, υπέργειες γέφυρες μεταξύ των κτισμάτων και ένα σύνολο σπιτιών με ακανόνιστο σχήμα που οι εξωτερικοί τοίχοι τους λειτουργούσαν ως αμυντική περίμετρος. Αυτό που κάνει το Καστέλι του Εμπορειού ξεχωριστό είναι οι ιδιαιτερότητες της αρχιτεκτονικής του. Ολόκληρο το χωριό είναι χτισμένο με ηφαιστειακό χώμα και οι τοίχοι των κτιρίων δείχνουν μαλακοί και ελαστικοί. Τα σοκάκια είναι τόσο στενά που μοιάζουν με διάδρομο ενώ οι είσοδοι των σπιτιών είναι υπερυψωμένες και φτάνεις σε αυτές ανεβαίνοντας στενά και απότομα σκαλιά. Τα παράθυρα είναι μικρά και είναι δύσκολο να δεις στο εσωτερικό τους. Στην βόρεια είσοδο του χωριού βρισκόταν ο δεύτερος Γουλάς  ένας τετραγωνικός πύργος ο οποίος χτίστηκε κατά την περίοδο της ενετικής κυριαρχίας, πιθανότατα γύρω στον 15ο αιώνα. Η παράδοση θέλει ο πύργος να έχει κτιστεί από τους μοναχούς της Μονής του Αγίου Ιωάννου του Θεολόγου της Πάτμου και ότι εκεί φυλάσσονταν οι θησαυροί της μονής. Στην πραγματικότητα, η χρήση του ως μετόχι, από τους μοναχούς της μονής αυτής έγινε αρκετά μεταγενέστερα της ανέγερσης του, ενώ πηγές αναφέρουν ότι πριν ανήκε στην οικογένεια Δαργέντα. Αξίζει να επισκεφτείτε και τον λόφο του Γαβρίλου όπου βρίσκονται οκτώ παραδοσιακοί ανεμόμυλοι του 19^ου αιώνα και προσφέρουν μια εκπληκτική θέα. Οι ανεμόμυλοι έχουν χαρακτηρισθεί ως ιστορικά και διατηρητέα κτίσματα, ενώ μελέτη του δήμου προβλέπει για το μέλλον κάποιοι από αυτούς να αποκατασταθούν και να δουλέψουν σαν κανονικοί ανεμόμυλοι . Το χωριό διαθέτει και υπέροχες εκκλησίες μια από αυτές που συγκεντρώνει πολλούς επισκέπτες είναι η μεγάλη εκκλησία του Αγίου Νικολάου Μαρμαρίτη , η οποία είναι κατασκευασμένη από μάρμαρο. Ο ιδανικός επίλογος της βόλτας σας  στο Εμπορειό είναι το Παραδοσιακό καφενείο του χωριού που βρίσκεται σε ένα στενό σοκάκι λίγο πριν το Καστέλι και  δίπλα ακριβώς στην πανέμορφη εκκλησία του Χριστού (19^ου αιώνα). Στα ελάχιστα τραπέζια της μικρής του αυλής θα δοκιμάσετε μερακλίδικους ελληνικούς καφέδες , φραπέ με βανίλια παγωτό, γιαούρτι με μέλι και φρούτα , χειροποίητη λεμονάδα με τζίτζερ και μπακλαβά με παγωτό βανίλια. 

Tips :  Η επίσκεψη στο Εμπορειό μπορεί επίσης να συνδυαστεί και με μπάνιο στην παραλία της Βλυχάδας , οι βράχοι της οποίας εντυπωσιάζουν μια και είναι «σκαλισμένοι» από τον αέρα και τη θάλασσα σε ασυνήθιστα σχήματα.

 

   

Τρεις Ικαριώτικες συνταγές που ανακάλυψε στο νησί ο Μάκης Λιόλιος

Διακοπές :  Μαγική λέξη για όλους μας. Και το ερώτημα που τίθεται σχεδόν κάθε χρόνο, είναι που να πάμε;  Φέτος αποφασίσαμε να πάμε κάπου χωρίς πολλά οδικά χιλιόμετρα. Κι έπεσε στο τραπέζι η Ικαρία. Θα μπαίναμε στο πλοίο από την Καβάλα και τσουπ (21 ώρες στο πλοίο δεν το λες και τσουπ) θα βρισκόμασταν στο νησί της μακροζωίας. 

Ικαρία : Ένας όμορφος τόπος , όπως όλη η Ελλάδα μας. Βρήκαμε κατάλυμα στα Θέρμα κι αρχίσαμε να ψάχνουμε το μυστικό της μακροζωίας. Κάποιος μας είπε ο καθαρός θαλασσινός αέρας, κάποιος άλλος η ανεμελιά, ένας τρίτος το φαγητό. Φαγητό! Η μαγική λέξη.  Δίπλα στο κατάλυμά μας υπήρχε η Αύρα. Ένα παραδοσιακό ταβερνάκι, από τα παλαιότερα της περιοχής δίπλα στην θάλασσα, που η κουζίνα του βασιζόταν και στις παραδοσιακές γεύσεις της Ικαρίας, τις οποίες ξεκινήσαμε να δοκιμάζουμε. Με οδηγό φυσικά τον μάγειρα ιδιοκτήτη του Σταμάτη Φουντούλη που μας έδωσε 3 από τις Ικαριώτικες σπεσιαλιτέ. 

Το Σουφικό Ικαρίας :  είναι ίσως το πιο γνωστό παραδοσιακό μαγειρευτό φαγητό του νησιού. Μοιάζει με το μπριάμ ή το τουρλού χωρίς σοτάρισμα, όπου οι Ικαριώτισσες νοικοκυρές με τα λίγα τελευταία λαχανικά του φθινοπώρου, έφτιαχναν το φαγητό της ημέρας. Μια τοπική παράδοση αναφέρει ότι το φαγητό προέκυψε από μια νοικοκυρά της Ικαρίας που δεν είχε προλάβει να μαγειρέψει στον άνδρα της που γύριζε κουρασμένος από τη δουλειά, κι αυτή κατέβηκε στο περβόλι, έκοψε ό,τι ζαρζαβατικό μπροστά της και γρήγορα-γρήγορα τα έβαλε μέσα στο τηγάνι. Αφού ετοιμάστηκε το φαγητό του το έδωσε να δοκιμάσει και καθώς έτρωγε έλεγε: “σου’ φήκω, δεν σουφήκω” κι έτσι προέκυψε η ονομασία του. 

Υλικά :  2 μελιτζάνες, 2 κολοκυθάκια, 2 πιπεριές,  2 σκελίδες σκόρδο, 2 κρεμμύδια γλυκά, μια χούφτα φασολάκια, 1ντομάτα μεγάλη, 200 ml κόκκινο κρασί, 50 ml ελαιόλαδο, αλάτι, πιπέρι. 

Εκτέλεση :  Κόβουμε τα λαχανικά σε μέτρια κομμάτια και όχι σε ροδέλες. σοτάρουμε το κρεμμύδι και το σκόρδο  για 5 λεπτά σε βαθύ τηγάνι, μέχρι να μαραθούν. Προσθέτουμε το κρασί, ανακατεύουμε για 1 λεπτό και αμέσως μετά το ελαιόλαδο και τα λαχανικά, αλάτι και πιπέρι. Χαμηλώνουμε την φωτιά και σιγοβράζουμε μέχρι να μελώσουν. Το φαγητό είναι έτοιμο σε περίπου 25 – 30  λεπτά . Το σερβίρουμε  ζεστό και κρύο.  

Η αγκινάρα Ικαρίας : θεωρείται υπερτροφή λόγω της υψηλής θρεπτικής της αξίας και των πολλαπλών οφελών για την υγεία. Είναι πλούσια σε βιταμίνες (A, C, B-complex), μέταλλα, φυτικές ίνες (όπως η ινουλίνη), και αντιοξειδωτικά, όπως η κυναρίνη, που ωφελούν την υγεία του ήπατος και του πεπτικού συστήματος, βοηθούν στη ρύθμιση της χοληστερίνης και των επιπέδων σακχάρου στο αίμα, ενισχύουν το ανοσοποιητικό σύστημα και συμβάλλουν στον έλεγχο του βάρους. Στην Ικαρία βέβαια έχουν και το κολοκάσι ή αλλιώς αγκινάρα της Ιερουσαλήμ. 

Υλικά :   1 κιλό Αγκινάρες καθαρισμένες, 5 φρέσκα κρεμμυδάκια, κομμένα σε ροδέλες, 3 πατάτες, κομμένες σε κύβους, 3 καρότα, κομμένα σε ροδέλες, 2 αβγά, 2-3 στυμμένα λεμόνια, 1 κ.σ. αλεύρι για όλες τις χρήσεις, ½ ματσάκι φρέσκο άνηθο, αλάτι, πιπέρι και ελαιόλαδο. Για μεγαλύτερη νοστιμιά, αφήνουμε τις αγκινάρες σε νερό για 20΄ πριν τις μαγειρέψουμε.

Εκτέλεση :   Τσιγαρίζουμε τα κρεμμυδάκια σε ελαιόλαδο μέχρι να μαλακώσουν. Προσθέτουμε τις πατάτες και τα καρότα και τσιγαρίζουμε για 2΄ σε δυνατή φωτιά. Πασπαλίζουμε με λίγο αλεύρι και ανακατεύουμε. Προσθέτουμε τις αγκινάρες και ανακατεύουμε για 1-2΄. Προσθέτουμε νερό μέχρι να καλύψει το μείγμα μας και αλατοπιπερώνουμε. Χαμηλώνουμε τη φωτιά στο μισό και αφήνουμε το φαγητό να σιγοβράσει για 40-50΄. Μόλις είναι έτοιμο, προσθέτουμε τον άνηθο. Για το αυγολέμονο, χτυπάμε τα ασπράδια από τα αβγά, προσθέτουμε έπειτα τους κρόκους και ανακατεύουμε προσθέτοντας τον χυμό λεμόνι. Με μία μεγάλη κουτάλα, ρίχνουμε λίγο ζουμάκι από το φαγητό μας μέσα στο αυγολέμονο. Αφού «δέσει», περιχύνουμε το αυγολέμονο, αφήνουμε να πάρει μία βράση το φαγητό μας και απολαμβάνουμε!!!  

Μαγειριό Καριώτικο : Υπέροχα που είναι τα λαδερά τώρα το καλοκαίρι. Λατρεμένη υφή στον ουρανίσκο, η πλούσια γεύση του λαδιού ανακατεμένη με ντομάτα και τα άφθονα ζαρζαβατικά της ελληνικής καλοκαιρινής γης, μας κάνουν ευωδιαστό τραπέζι με ένα γεύμα, που έχει αμέτρητα θρεπτικά συστατικά.

Υλικά :    ½ φλιτζάνι έξτρα παρθένο ελαιόλαδο, 1½ κιλό φασολάκια, καθαρισμένα, 2 μέτρια κρεμμύδια, κομμένα σε μεγάλα κομμάτια, 3 καλαμπόκια, ξεφλουδισμένα και κομμένα στη μέση, 4 μέτριες πατάτες, καθαρισμένες και κομμένες σε κύβους, 3 μεγάλες σφιχτές, ώριμες ντομάτες, περασμένες στον τρίφτη, αλάτι και φρεσκοτριμμένο μαύρο πιπέρι.

Εκτέλεση :   Ζεσταίνετε το λάδι σε μια μεγάλη κατσαρόλα και προσθέτετε τα κρεμμύδια. Αφού ζεσταθούν λίγο ρίχνετε τα φασόλια. Ελαττώνετε τη φωτιά σε μέτρια προς σιγανή, ανακατεύετε και σοτάρετε για 5 λεπτά. Προσθέτετε το καλαμπόκι και τις πατάτες και ανακατεύετε. Ρίχνετε τόσο νερό, ώστε να καλύπτει μόλις τα ζαρζαβατικά. Σκεπάζετε την κατσαρόλα και δυναμώνετε τη φωτιά σε μέτρια. Αφήνετε να πάρουν μια βράση και ελαττώνοντας τη φωτιά σε σιγανή αφήνετε να σιγοβράσουν για 25 λεπτά. Στη συνέχεια, προσθέτετε τις ντομάτες και τα κολοκυθάκια. Πασπαλίζετε με αλάτι και πιπέρι. Ανακατεύετε μαλακά, σκεπάζετε την κατσαρόλα και αφήνετε να βράσουν σε σιγανή φωτιά ώσπου να μαλακώσουν τα ζαρζαβατικά, περίπου άλλα 25 λεπτά. Σερβίρονται ζεστά ή σε θερμοκρασία δωματίου. Συνοδεύετε με τυρί φέτα.  Όταν ο άνθρωπος είναι καλά στην ψυχική του υγεία, όταν μέσα του έχει γαλήνη, και τρώει και καλά πράγματα που δεν έχουν φάρμακα και λιπάσματα, είναι λογικό να έχει μακροζωία, μας είπε κλείνοντας ο Σταμάτης. Κι εμείς να προσθέσουμε και τα ζεστά νερά που αφθονούν στα Θερμά Ικαρίας και προσφέρουν ευεξία και υγεία.     

                                                Μάκης Λιόλιος